تامین الکتریسیته برای وسایل الکتریکی یک دغدغه همیشگی برای کاربران محسوب میشود. این وسایل به دو منبع انرژی نیاز دائمی دارند، اول برق شهری که جریان متناوب الکتریکی با شدت جریان بالا به حساب می‌آید و باتریها که منبع جریان مستقیم الکتریکی هستند. باتریها انواع مختلفی دارند که از آنها می‌توان به باتری قلمی اشاره کرد. باتری قلمی از پر کاربردترین باتریها به شمار می‌رود.
بسیاری از وسایل با آن که از منبع برق متناوب شهری استفاده میکنند، باز هم با برق جریان مستقیم کار میکنند و به وسیله یک آداپتور میزان الکتریسیته ورودی به وسیله را اندازه گیری، تبدیل و تامین می‌نمایند. در عین حال این وسایل غالبا مجهز به انواع باتریها هستند و به طور مثال این باتریها در تلفنهای همراه، دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری، لپ تاپ، تبلت، اسباب بازیهای برقی و غیره به کار می‌رود. اما همه این وسایل از باتری قلمی استفاده نمی‌کنند.
یکی از پر کاربردترین باتریها در بازار وسایل الکترونیکی باتری قلمی است که بر دو نوع باتری قلمی قابل شارژ و باتری قلمی یک بار مصرف طبقه بندی میشوند. در این نوشتار سعی کردیم تا بهترین نکات را برای خرید باتریهای قلمی قابل شارژ طبقه بندی کنیم. با ما همراه باشید.
ظرفیت باتری قلمی قابل شارژ چطور اندازه گیری میشود؟
باتریهای قابل شارژ با ظرفیت شارژ آنها بر حسب میلی آمپر ساعت اندازه گیری میشوند. این عدد روی باتری و بسته بندی آن چاپ شده است. هر چه باتری شما شارژ بیشتری داشته باشد، جریان الکتریکی بیشتری میتواند تولید کند و به همین صورت مدت زمان بیشتری میتواند انرژی دستگاه شما را تامین کند.
برای باتریهای قابل شارژ AA، ظرفیت بین 1300 تا 2900 میلی آمپر ساعت و برای باتریهای قابل شارژ AAA از500 تا 1100 میلی آمپر ساعت است. نکته حائز اهمیت این است که فناوریهای مختلف باتری بر عملکرد باتریها تأثیر گذار است.
فناوری ساخت باتریهای شارژی
باتری قلمی شارژی از نظر فناوری ساخت به سه دسته کلی تقسیم میشود:
- یون لیتیوم (Lithium Ion)
- نیکل-کادمیوم (Nickel-Cadmium)
- نیکل-ترکیب فلز (Nickel-Metal Hydride)
باتریهای نیکل-کادمیوم
باتریهای نیکل-کادمیوم که به صورت اختصار و با علامت NiCd شناخته میشود، دارای فناوری قدیمیتری است و به دلایل آسیب‌های زیست محیطی امروزه از این نوع باتریها بسیار کم استفاده میشود. با این حال این باتری از انواع ارزان قیمت باتری به شمار می‌رود. قانون طلایی NiCds این است که هر بار قبل از شارژ مجدد آنها را به طور کامل تخلیه کنید، به این ترتیب آنها همیشه بهترین عملکرد خود را ارائه می‌دهند. باتریهای NiCd ولتاژ کمتری نسبت به همتایان استاندارد خود دارند.
از مزایای این نوع از باتریها مناسب بودن برای دستگاه‌هایی که نیاز به جریان بالا دارند و قابلیت شارژ مجدد راحت اشاره کرد. از معایب آن نیز به فناوری قدیمی این نوع باتری، سمی بودن و آلوده ساختن محیط زیست و ظرفیت پایین اشاره نمود.
باتریهای نیکل-ترکیب فلز
باتری نیکل-ترکیب فلز که با علامت NiMH شناخته میشود، باتریهای گران‌تری هستند. اما این نوع از باتریها را در طول عمرشان می‌توان آنها بارها شارژ مجدد کرد (تا حدود 1000 بار) و در نهایت این نوع باتری همیشه ظرفیت کامل خواهد داشت. ظرفیت این نوع باتری بسیار بیشتر از NiCd است. این نوع باتری بسیار رایج است و به آسانی میتوانید آنها را تهیه و بارها شارژ کنید.
از مزایای این نوع باتری می‌توان به عملکرد عالی، ظرفیت مناسب و سمی نبودن اشاره کرد. در مقابل از معایب آن نیز می‌توان به ولتاژ 1.2 ولتی و دشوار بودن شارژ مجدد اشاره نمود.
باتریهای یون لیتیوم
باتریهای یون لیتیوم که به صورت اختصار و با علامت Li-ion شناخته میشوند، دارای توان بالایی هستند. در این باتریها از لايه های آلومینیومی که با اکسيد کبالت پوشيده شده استفاده میشود و به عنوان کاتد عمل میکند. همچنین لایه های مسی پوشانده شده آن به صورت آند عمل میکند. این نوع باتریها قیمت بالاتری دارند و نیاز به شارژر مخصوص دارند. باتریهای Li-Ion هر دو مشکل مربوط به دو نوع باتری دیگر یعنی ولتاژ کامل و بدون مشکل حافظه را حل میکنند.
از مزایای این باتری می‌توان به عملکرد فوق العاده برای دستگاه‌های نیازمند به جریان بالا و قابلیت شارژ مجدد اشاره کرد. از معایب آن نیز می‌توان به کمیاب بودن، استاندارد نبودن ولتاژ برای مصارف متداول و نیاز به شارژر مخصوص اشاره نمود.
کدام برند باتری قلمی بهتر است؟
برندهای مختلفی در زمینه ساخت باتریهای شارژی و غیر شارژی فعالیت میکنند. ولی برای تامین نیاز خود به این باتریها میتوانید به نکات زیر توجه نمایید:
اول این که اگر باتریها از قبل شارژ شده یا آماده برای استفاده هستند، می‌توانند مانند باتریهای یک بار مصرف استفاده شوند. با این حال، باتریهای قابل شارژ استاندارد این ویژگی را ندارند، بنابراین قبل از استفاده نیاز به اولین شارژ اولیه دارند.
دوم این که ممکن است دستگاه‌هایی وجود داشته باشند که باتریهای قابل شارژ برای استفاده از آنها مناسب نباشند. به عنوان مثال برخی از مارک‌های رادیو DAB که در آنها از چهار یا شش باتری به صورت سری استفاده میشود، اختلاف ولتاژ بین باتریهای قابل شارژ NiMh و باتریهای قلیایی استاندارد میتواند باعث عملکرد ضعیف شود. بنابراین قبل از خرید باتریهای قابل شارژ راهنمای دستگاه خود را با دقت بخوانید.
سوم این که تخلیه خود به خودی که در آن واکنش های شیمیایی داخلی، شارژ ذخیره شده باتری را بدون هیچ گونه ارتباطی بین الکترودها کاهش میدهد. این اتفاق زمانی می‌افتد که از دستگاه استفاده‌ای نمیشود. تخلیه خود به خود، عمر مفید باتریها را کاهش میدهد و باعث میشود که زمان واقعی استفاده از شارژ کامل باتری ها کمتر شود. سرعت تخلیه در یک باتری به طیف وسیعی از عوامل مانند نوع باتری، وضعیت شارژ، جریان شارژ و دمای محیط بستگی دارد.
به طور معمول، در بین باتریهای قابل شارژ استاندارد، باتریهای لیتیومی کمترین میزان تخلیه خود را متحمل میشوند (حدود 2 تا 3 درصد در ماه). در حالی که باتریهای مبتنی بر نیکل به طور جدی‌تری آسیب می‌بینند (نیکل کادمیوم، 15 تا 20 درصد در ماه؛ فلز نیکل، هیدرید، 30٪ در ماه)، به استثنای باتریهای NiMH (با شارژ ماندن 2-3٪ در ماه). نگهداری باتری در دمای پایین سرعت تخلیه را کاهش داده و انرژی اولیه ذخیره شده را حفظ میکند.
از شارژر باتریهای قلمی چه می‌دانیم؟
برای شارژ کردن باتریهای قلمی شارژ نیاز به دستگاه مخصوصی هست که برای تهیه آن به نکات زیر باید توجه کرد:
- دستگاه‌های شارژر باتری قلمی معمولا قابلیت شارژ همزمان چند باتری را دارند. باتریها به صورت عمودی درون شارژر قرار می‌گیرند و پس از اتصال دستگاه به منبع برق شهری، فرآیند شارژ شدن باتریها آغاز میشود.
- هنگام انتخاب و خرید شارژر باتری در نظر داشته باشید که دستگاهی را تهیه کنید که از باتریهای مورد استفاده شما پشتیبانی کند. البته اکثر شارژرها از دو نوع باتریهای قلمی و نیم قلمی پشتیبانی میکنند.
- برخی از شارژرها دارای نشانگرLED هستند که فرآیند شارژدهی و میزان پیشرفت شارژدهی را به شما نشان می‌دهند.
- قراردادن اشتباه قطب‌ها موجب آسیب رساندن به باتری میشود، برخی از شارژرها دارای محافظی هستند تا از نصب اشتباه باتریها جلوگیری کنند.
